Iets met wroeten in aarde schijnt de angsten van de moderne stadsmens te stillen; in onzekere tijden grijpt men graag naar de hark. De zeventiende eeuw kende ook een opleving van modieuze liefde voor het ‘Zalig Landleven’. Men verheerlijkte een eenvoudig bestaan op het platteland, als tegenreactie op de ongekende rijkdom die de Nederlanden binnenstroomde. De grootsteedse miljardairs (naar huidige maatstaven) trokken ’s zomers graag naar hun buitenhuizen langs de Vecht en de Amstel. Naast kolven (een zeventiende -eeuwse voorloper van golf) en musiceren hielden de heren en -dames zich daar uitgebreid bezig met de tuin én de keuken. Bijenhouden, groenten kweken, vruchten inmaken en destilleren. Hobby’s die de huidige stadsbewoner bekend in de oren klinken! Maroesjka Verhagen schreef er een prachtige scriptie over. In de late Middeleeuwen werd rijkdom uitgedragen door zo exotisch mogelijke ingrediënten op het bord te presenteren. In de zeventiende eeuw werd het hoogste goed juist om simpele erwtjes direct uit de achtertuin te serveren. Achter deze ogenschijnlijke eenvoud ging echter wel degelijk een vertoning van klasse schuil. De conserveertechnieken vergden tijd en mankracht, bij voorkeur die van je personeel. Ingrediënten die nu spotgoedkoop zijn, zoals suiker, waren in de zeventiende eeuw nog “peperduur”. Het zou nog zeker twee eeuwen duren voor vruchtenjam ook in de voorraad kast van eenvoudige huishoudens te vinden zou zijn. Terwijl de stadsmensen zich aanmelden voor de (superleuke!) online cursus moestuinieren van Cityplot, zitten de huidige Nederlandse boeren met de handen in het haar. Zaaien en oogsten wordt normaal gedaan door Poolse en Roemeense seizoensarbeiders die nu de grens niet over mogen. SFYN organiseerde afgelopen woensdag een interessante sessie; zou het lukken om werkloze ZZP’ers uit de stad in te zetten voor de zware boerenarbeid in de Flevopolder? Spijspad volgt de vorderingen van De Seizoensarbeider met veel interesse. Wil je meer weten over zeventiende eeuwse recepten? Grasduin op de prachtige website coquinaria.nl van Christianne Muusers of wordt vriend van het prachtige historische kookatelier van Eet!Verleden voor recepten en blogs en (binnenkort weer) workshops.
Bronnen:
Afbeelding I. ‘Het af steeken van boomen ‘uit ‘t Vermakelijck landt- leven (1669) Afbeelding II. ‘Byen-Houden’ uit ‘t Vermakelijck landt-leven (1669) Afbeelding III. ‘Destilleerkonst’ uit ‘t Vermakelijck landt-leven (1669)
0 Reacties
In alle consternatie van de afgelopen periode waren we het bijna vergeten: Pasen staat om de hoek en de week daarop start de Ramadan. Feestdagen – religieus en seculier worden gemarkeerd door eetbare tradities. Het zal flink wat van ons aanpassingsvermogen vergen om daar een passende variant op te vinden: Zoom-paasontbijt en digitale Iftars? Samen eten is ons dierbaar omdat het ons samenhoren bevestigd. Maar in het nieuws stak de afgelopen weken ook die andere functie van eetgewoonten op: eetgewoonten die ánders zijn markeren. Op weinig Nederlandse paastafels zal gefrituurde vleermuis verschijnen in plaats van gerookt spek bij het eitje. Keer op keer werd aangehaald dat het
van katten en honden in ingevoerd in. Maar overal ter wereld wonen mensen dicht op minder of meer gedomesticeerde dieren. Onze liefelijke huiskatten bijvoorbeeld zijn ook dragers van een variant van het Coronavirus. #dietijgermetcorona. Dat is precies hoe vooroordelen werken – ze kleuren hoe wij nieuwe informatie verwerken. Eetgewoonten zijn maar zo ‘exotisch’ als de toeschouwer ze interpreteert. Kijk aanstaand weekend eens met de ogen van een ontdekkingsreiziger naar je eigen paasontbijt: bloem en water tot een papje tot, de onbevruchte embryo’s van een Mesopotamische vogelsoort (#degroenemeisjes) in halfrauwe vorm. Melk van een volwassen gehoornd zoogdier -bedoeld voor haar zuigeling – tot boter gekarnd en dan weer gevormd tot de vórm van de zuigeling van een geheel ánder dier! Tot slot scheuten van een mysterieus ondergronds groeiende plant – met heilig ontzag beschreven als ‘het witte goud’. Wil jij meer weten over zeer bijzondere eetgewoonten? klik dan op onderstaande link voor een paas smaakvolle artikelen.
- "Een kijkje op de culinaire horror markt van Wuhan" uit het AD - "China wil niet nog eens een epidemie en verbiedt handel in wilde dieren" uit het NRC |
Eerdere Blogs
Maart 2021
|
RSS-feed
|
|